Instytut Archeologii

KontaktSzosa Bydgoska 44/48, 87-100 Toruń
tel.: +48 56 611 39 71
fax: +48 56 611 39 74
e-mail: inarcheo@umk.pl

Zespół do Badań Średniowiecznego i Nowożytnego Torunia

Skład personalny Zespołu do Badań Średniowiecznego i Nowożytnego Torunia,

archeolodzy:

historycy:

konserwatorzy:

przyrodnicy:


PROGRAM INTERDYSCYPLINARNYCH BADAŃ ŚREDNIOWIECZNEGO I NOWOŻYTNEGO TORUNIA

I.    Rekonstrukcja środowiska naturalnego przedlokacyjnego Torunia i jego najbliższych okolic oraz przemiany środowiskowe związane z oddziaływaniem miasta, w szczególności studia nad:

  1. Geomorfologią terenu (naturalne i antropogeniczne formy terenu).
  2. Hydrologią (wody gruntowe i powierzchniowe).
  3. Szatą roślinną (współczesną, potencjalną i kopalną).
  4. Glebami (współczesnymi i kopalnymi).
  5. Fauną Torunia i okolic.

II. Bibliografie i katalogi

  1. Elektroniczna bibliografia źródeł i najważniejszych pozycji literatury, dotyczących miasta i okolic, a w szczególności:
    • badań archeologicznych,
    • topografii,
    • kształtu przestrzennego i nazw topograficznych.
  2. Zgromadzenie nazw topograficznych z obszaru miasta i okolic próba pełnej ich lokalizacji wraz z naniesieniem na plan elektroniczny.
  3. Katalog elektroniczny zabytków kartograficznych dotyczących miasta i okolic.
  4. Katalog średniowiecznych detali architektonicznych.
  5. Stworzenie elektronicznej mapy Torunia i okolic zawierającej dane uzyskane z opracowania punktów II.1. – II.3.

III.    Badania początków Torunia przed translokacją, w szczególności zagadnień:

  1. Lokalizacji i rozpoznania grodu Vogelsang,
  2. Lokalizacji i badań osady krzyżackiej w Starym Toruniu.
    w szczególności:

    • pozostałości po kościele w Starym Toruniu,
    • pozostałości po grodzie krzyżackim.
  3. Rozpoznanie sieci osadniczej wczesnośredniowiecznego Torunia i jej powiązań w ramach struktur osadniczych mikro- i mezoregionalnych ziemi chełmińskiej

IV. Badania przedlokacyjnego miasta.

Wznowienie prac archeologicznych na Zamku Krzyżackim oraz rozpoznanie jego okolic w szczególności:

V. Badania najstarszego miasta lokacyjnego.

  1. Badania obszaru sąsiadującego z kościołem śś. Janów, gdzie przypuszcza się istnienie najstarszego placu targowego miasta.
  2. Badania w obrębie kwater Starego Miasta od Wisły do Rynku Staromiejskiego.
  3. Rozpoznanie najstarszej drewnianej zabudowy miasta, w tym opracowanie dotychczas odkrytych źródeł dotyczących tego zagadnienia.
  4. Opracowanie najstarszej murowanej zabudowy miasta.

VI.    Rekonstrukcja faz rozwoju przestrzennego średniowiecznego i nowożytnego miasta.

  1. Rozpoznanie zabudowy Starego Miasta na północ do Rynku Staromiejskiego.
  2. Rozpoznanie najstarszej drewnianej i murowanej zabudowy Nowego Miasta.
  3. Badania w obrębie kościoła św. Jakuba (dotychczas nierozpoznanego archeologicznie).
  4. Odtworzenie chronologii i faz rozwoju Nowego Miasta.
  5. Próba rekonstrukcji traktów komunikacyjnych miasta i przedmieść.
  6. Studia nad powstaniem, rolą, rozwojem i przemianami systemów fortyfikacji.
  7. Historia parceli miejskich w obrębie Starego i Nowego Miasta z uwzględnieniem materiałów z zakresu archeologii i historii sztuki.
  8. Inwentaryzacja bram i wież w systemie obronnym średniowiecznego Torunia.

VII. Zagadnienie przedmieść toruńskich, studia nad:

  1. Powstaniem i rozwojem przestrzennym.
  2. Zabudową i topografią.
  3. Rolą przedmieść w strukturze aglomeracji miejskiej.

w szczególności:

VIII. Studia nad poziomem życia i strukturą społeczną mieszkańców miasta i przemieść w średniowieczu i nowożytności na podstawie:

  1. Badań archeologicznych.
  2. Badań paleobotanicznych.
  3. Badań archeozoologicznych.
  4. Badań socjotopograficznych.
  5. Struktury społeczne i zawodowe mieszczan toruńskich i ich odbicie w topografii miasta i przedmieść.
  6. Przemiany demograficzne w Toruniu w średniowieczu i czasach wczesnonowożytnych.

IX. Opracowanie struktury populacji ludzkiej i jej przemian w średniowiecznym i nowożytnym mieście.

Badania archeologiczne i antropologiczne cmentarzy

Badania archeologiczne i antropologiczne wKościołach

X. Badania początków i faz rozwoju założeń architektonicznych, w tym lokalizacja i badania reliktów nie umiejscowionych dotychczas budowli, a w szczególności:

Kościołów.

Klasztorów.

Szpitali.

Budynków użyteczności publicznej.

Infrastruktury gospodarczej.

XI.    Badania najbliższych okolic średniowiecznego i nowożytnego Torunia, w tym:

  1. Kępy Bazarowej.
  2. Wsi Mokre.
  3. Folwarku Rubinkowo.
  4. Historycznej Nieszawy.

XII. Wizualizacja wyglądu i rozwoju Torunia w średniowieczu i czasach nowożytnych, stworzona na podstawie badań interdyscyplinarnych.